In de Middeleeuwen was in Europa het Christendom, belichaamd in de Kerk, met aan het hoofd de paus, het algemeen erkende referentiekader. Ik vermoed dat de relatie tussen christenen en moslims extra problematisch was doordat zij geen vergelijkbare gemeenschappelijke basis hadden. In elk geval hebben we in de twintigste eeuw niet-religieuze kaders geschapen om de volkenrechtelijke betrekkingen tussen staten te regelen: na de Eerste Wereldoorlog de Volkerenbond, na de Tweede de Verenigde Naties, een uitgebreid netwerk van multilaterale verdragen en een aantal internationale gerechtshoven. Dat systeem moet de vrede tussen naties bewaken zoals nationale wetten dat doen met de betrekkingen tussen burgers. Het werkt, maar niet zo goed als een gemeenschappelijke overheid. De grondslag van het volkenrecht blijft tamelijk zwak.
Heb je ook ideeën (ongetwijfeld) voor een stabielere grondslag?
De serie is nog niet afgelopen. Maar het antwoord is: nee. Ik ben tegen een wereldregering, maar soevereine staten zijn door geen rechtssysteem vast te pinnen.