Troosteloos is het enige passende woord voor Untergrafschaft Bentheim. Het is een veengebied met langs de wegen verroeste pijpleidingen en voor eeuwig zwijgende jaknikkers.
Midden in de streek ligt Neugnadenfeld. Hier wonen de Moravische Broeders, bij ons bekend als de Hernhutters, die zending bedreven in Suriname. Na de oorlog werden ze met behulp van Russische bajonetten uit Polen verdreven.
Het enige wat in der Heimat in de aanbieding was, waren vijftien leegstaande concentratiekampen langs de Nederlandse grens. Voor de oorlog huisden hier duizenden criminelen, homo’s, Joden, zigeuners; in de oorlog honderdduizenden krijgsgevangenen uit Oost-Europa, meest Russen.
De (niet verhongerde) Russen trokken oost; een deel van de Broeders ging nog later west, naar Amerika.
Daar hebben ze volgens mij Newneugnadenfeld gesticht.
Een nieuwnewneugnadenfeld dus.